ODPOWIEDZIALNOŚĆ SZPITALA ZA BŁĄD MEDYCZNY
Przypisanie odpowiedzialności deliktowej Szpitalowi wymaga spełnienia przesłanek z art. 415 k.c. i art. 430 k.c. Zgodnie z art. 415 k.c. kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę̨, obowiązany jest do jej naprawienia. Z kolei w myśl art. 430 k.c. kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować́ się̨ do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę̨ wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności. Podstawę̨ prawną odpowiedzialności deliktowej dopełnia art. 361 § 1 k.c., zgodnie z którym zobowiązany ponosi odpowiedzialność́ tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.
Odpowiedzialność́ deliktowa uzależniona jest od spełnienia łącznie trzech przesłanek: powstania szkody lub krzywdy, zawinionego i bezprawnego zachowania się̨ sprawcy szkody lub krzywdy oraz istnienia związku przyczynowo – skutkowego pomiędzy szkodą lub krzywdą, a zachowaniem się̨ sprawcy.
Kodeks cywilny przyjął dualistyczną koncepcję winy, w myśl której wina łączy w sobie element obiektywny, tj. niezgodność́ działania sprawcy z określonymi regułami postepowania, wynikającymi z prawa powszechnego lub, co ma kluczowe znaczenie w przypadku rozważania odpowiedzialności cywilnoprawnej za zachowanie się̨ lekarza lub innego personelu medycznego, z zasad wiedzy medycznej, doświadczenia i deontologii zawodowej, bądź z zasad współżycia społecznego. Będące źródłem szkody zachowanie może przyjąć́ postać́ działania lub zaniechania, przy czym o bezprawności zaniechania można mówić́ wówczas, gdy istniał obowiązek działania, występował zakaz zaniechania lub też zakaz sprowadzenia skutku, który przez zaniechanie mógłby być́ sprowadzony. Element subiektywny winy wyraża się̨ w niewłaściwym nastawieniu psychicznym sprawcy szkody (w postaci umyślności lub nieumyślności) i może – w zakresie dotyczącym techniki medycznej – wyrażać́ się̨ w niewiedzy lekarza (personelu medycznego), nieostrożności w postępowaniu, nieuwadze bądź́ też niedbalstwie polegającym na niedołożeniu pewnej miary staranności.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ LEKARZA ZA BŁĄD MEDYCZNY
Obowiązkiem lekarza i innego personelu medycznego jest dołożenie należytej staranności w leczeniu i opiece nad pacjentem. Odpowiedzialność́ odszkodowawcza zakładu leczniczego jest pochodną bezprawności zachowania się̨ poszczególnych członków personelu medycznego lub wadliwości funkcjonowania struktury organizacyjnej istniejącej w danym zakładzie leczniczym.
Jedną z kwestii stanowiących element rozważań w przedmiocie odpowiedzialności odszkodowawczej zakładu leczniczego jest istnienie błędu medycznego, za który uznaje się̨ postępowanie sprzeczne z zasadami wiedzy i nauki medycznej w zakresie dla lekarza dostępnym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 1955 r., sygn. akt IV CR 39/54; OSN 1957/7).
Na lekarzu (personelu medycznym) spoczywa szczególny obowiązek dochowania należytej staranności i powszechnie obowiązujących reguł postępowania według aktualnie obowiązującej wiedzy medycznej. Sformułowanie „w zakresie dla lekarza dostępnym” wyznacza granicę odpowiedzialności z uwagi na możliwość́ przewidzenia błędu lub zapobieżenie mu, gdyż pomimo dużego postępu medycyny w wielu sferach nauka ta pozostaje w dalszym ciągu bezsilna. Podnosi się̨, że obowiązująca wiedza medyczna powinna być oceniana na dzień nastąpienia błędu, a nie na dzień́ wyrokowania, ponieważ̇ możliwa jest sytuacja, w której w okresie między wystąpieniem błędu medycznego, a wyrokowaniem powstały nowe rozwiązania, które mogłyby zapobiec powstaniu błędu. Błąd medyczny jest kategorią obiektywną, niezależną od indywidualnych cech, czy zdolności konkretnego lekarza (personelu medycznego) i od okoliczności, w jakich udziela świadczeń́ zdrowotnych.
Ustalenie winy lekarza (personelu medycznego) w procesie diagnozy i leczenia wymaga odwołania się̨ do wiadomości biegłych sadowych. Jeżeli zachowanie lekarza (personelu medycznego) odbiega na niekorzyść́ od przyjętego, abstrakcyjnego wzorca postepowania lekarza (personelu medycznego), przemawia to za jego winą w razie wyrządzenia szkody. Wzorzec jest budowany według obiektywnych kryteriów takiego poziomu fachowości, poniżej którego postępowanie danego lekarza (personelu medycznego) należy ocenić́ negatywnie. Właściwy poziom fachowości wyznaczają̨ kwalifikacje zawodowe (specjalizacja, stopień́ naukowy), posiadane doświadczenie, charakter i zakres dokształcania się̨ w pogłębianiu wiedzy medycznej i poznawaniu nowych metod leczenia. O zawinieniu lekarza (personelu medycznego) może zdecydować́ nie tylko zarzucenie mu braku wystarczającej wiedzy i umiejętności praktycznych, odpowiadających aprobowanemu wzorcowi należytej staranności, ale także niezręczność́ i nieuwaga, jeżeli oceniając obiektywnie nie powinny one wystąpić́ w konkretnych okolicznościach. Nie chodzi zatem o staranność́ wyższą od przeciętnej wymaganą wobec lekarza, lecz o wysoki poziom przeciętnej staranności każdego lekarza, jako staranności zawodowej.
ADWOKAT DS. BŁĘDÓW MEDYCZNYCH W WARSZAWIE
Jeśli potrzebujesz pomocy w ustaleniu, czy w Twoim przypadku doszło do błędu medycznego, serdecznie zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią prawa medycznego.
Skorzystaj z naszego formularza lub zadzwoń pod numer telefonu 789-940-934 i skonsultuj bezpłatnie swoją sprawę!
